Spelenderwijs leren: dit zijn de beste onderwijsspellen
Kaartspellen, borspellen, spellen om met een grote groep, met z’n tweeën of zelfs in je eentje te spelen… Spellen vind je in alle soorten, maten, uitvoeringen en voor allerlei doeleinden. Partyspellen voor een gezellige avond met je vrienden bijvoorbeeld, of spellen die je makkelijk meeneemt op vakantie. Maar spellen kunnen ook als een handige tool ingezet worden in het onderwijs. Onderwijsspellen kunnen kinderen helpen bij het ontwikkelen van allerlei vaardigheden, en zo worden ze spelenderwijs slimmer!
Ieder jaar vind je op Spellenspektakel het Onderwijsplein: een deel van de beurs speciaal ingericht voor onderwijsspellen en leuke leermethodes. Hier presenteren allerlei verschillende partijen die zich al jarenlang bezighouden met bordspellen en onderwijs zich. Interessant voor docenten, maar zeker ook voor ouders, begeleiders en kinderen!
Heb je het Onderwijsplein van 2022 gemist? Geen probleem: we hebben de leukste, slimste en meest bijzondere onderwijsspellen voor je uitgezocht en onder elkaar gezet.
Brain Train
De naam zegt het al: met het normenspel Brain Train, train je je brein Train je brein! Deze trein is zowel een puzzel als een speelgoedtrein, dubbel zoveel plezier dus. Het uitgangspunt is heel simpel, een beetje als die houten dozen met blokken in verschillende vormen van vroeger, alleen moet je bij Brain Train de vormen in de juiste volgorde in de wagons neerzetten.
Maar Brain Train heeft wel wat meer om het lijf dan alleen blokken plaatsen, je krijgt namelijk ook allerlei opdrachten. Naarmate de opdrachten moeilijker worden, krijg je steeds minder aanwijzingen. Zorg ervoor dat alle wagons aan elkaar vastzitten voordat je trein het station verlaat, dan ben je op het juiste spoor.
Met het spelen van Brain Train worden verschillende cognitieve vaardigheden zoals flexibel en probleemoplossend denken, plannen en ruimtelijk inzicht gestimuleerd. Goed op vele fronten dus!
Froggit
Je hebt van die spellen waarvan je meteen blij wordt als je ze ziet. Froggit (van dezelfde makers als Grabbit, het net zo vrolijke spel met konijntjes) is er precies zo een. Zelfs als volwassene kan je er niet omheen dat je met die plastieken kikkertjes aan de slag wilt gaan. Komt er ook nog eens bij dat je van Froggit veel kunt leren en kinderen vaardigheden als concentratie, probleemoplossend denken, visuele waarneming en planning helpt ontwikkelen.
In Froggit moet je je kikkers over de vijver laten springen….maar kijk uit voor de vis! Leid je kikkers veilig over de vijver en voorkom dat andere spelers hetzelfde doen. De eerste kikkerfamilie die de andere kant van de vijver bereikt, wint het spel. Maar pas op, de vis kan je kikkers terugjagen naar hun start-oever! Flexibel denken, een goede planning en je tegenstanders dwarsbomen, maken dit een spannend spel voor twee tot zes spelers. En door de verschillende spelniveaus ben je met Froggit niet zomaar uitgespeeld.
Formula
Rekenen stom? Menig kind heeft niet veel met getallen, optellen, vermenigvuldigen en delen. Het vrolijke rekenspel Formula probeert daar verandering in te brengen door rekenen leuk te maken. Het uitgangspunt van Formula is supersimpel: raak als eerste al je kaarten kwijt door een formule te maken en het antwoord te geven, that’s it!
De uitbreidingsset zit standaard in hetzelfde doosje en hiermee maak je Formula zo moeilijk en uitdagend als je zelf wilt. In deze uitbreidingsset zitten negatieve getallen, breuken, wortels en kwadraten. Het spel kan hiermee uitdagender of juist simpeler gemaakt worden doordat je steeds kaarten toevoegt of weghoudt uit het spel.
MaXimaal
Wie weet er het best wat kinderen nodig hebben om spelenderwijs te leren? Juist, kinderen zelf. En dus ontwikkelde de achtjarige Maxim het spel MaXimaal, waarin vermenigvuldigen leuker en makkelijker gemaakt wordt. Het MaXimaal gezelschapsspel helpt kinderen spelenderwijs de maaltafels inoefenen, automatiseren en onthouden. MaXimaal is op kindermaat gemaakt en het is een spel dat je wint op geluk, niet op kennis. Kinderen oefenen onbewust ook op getallenkennis en hoofdrekenen.
Voor wie het vermenigvuldigen onder de knie heeft is er ook een tweede spel, MaXimaal Deeltafels, dat helemaal draait om delen. Extra leuk: per verkocht MaXimaal spel in België en Nederland schenkt Maxim 50 cent aan Stichting tegen Kanker of KiKa, en inmiddels zijn er al meer dan 40.000 spellen verkocht. Reken dat maar eens uit!
Woordjes Lopen
De Rolf Groep heeft allerlei leuke, leerzame methodes ontwikkeld die perfect zijn voor spelenderwijs leren, en daar hoort ook een aantal leuke spellen bij! Neem bijvoorbeeld het spel Woordjes Lopen, dat er een beetje uitziet als Twister, maar dan net niet. Op een mat kleurrijke mat vol voetstappen, stippen en letters leren kinderen bewegend zelf woordjes maken.
Kinderen lopen over de mat en zetten hun voet(en) op een medeklinker/klinker of lopen van de ene naar de andere letter om een woord te maken. Hun hele lijf wordt ingezet om letters en/of woorden te oefenen, te herhalen of te bedenken. De spellen die de kinderen spelen op de matten zijn verschillend per leeftijd en de kennis van de fonemen en grafemen.
Staartjes Meten
Een andere aanrader van De Rolf Groep is Staartjes Meten, wat er alleen al zo leuk uitziet door de houten muizen en de kleurrijke blokjes. Maar Staartjes meten ziet er niet alleen leuk uit, het is ook nog eens heel leerzaam. Met Staartjes Meten leren kinderen het meten en het vergelijken van lengte.
In dit spel gaat het over het meten van de staart van de muis. Het doel van het spel is om de staart van de muis vol te leggen met verschillende kleuren (lengtes) kaartjes. Je kan hierover praten met je kind: ‘Is deze staart nou langer of korter dan die andere staart?’ en ‘Is dit kaartje langer dan de paarse?’ Wie het eerst de staart vol heeft, heeft gewonnen. Extra leuk: in de handleiding staan nog meerdere spelmogelijkheden beschreven, dus dit spel biedt veel mogelijkheden!
Tiptoi
Ravensburger ontwikkelde het interactieve leersysteem voor boeken, spellen en puzzels Tiptoi speciaal voor kinderen die houden van spelend leren. Tiptoi is een innovatief leersysteem waarmee kinderen spelenderwijs de wereld ontdekken. Als het kind met de stift op een afbeelding of tekst tipt, klinken er bijbehorende geluiden, gesproken tekst of muziek. De elektronische intelligentie biedt kinderen de mogelijkheid om boeken en spellen helemaal zelfstandig steeds weer opnieuw te beleven. Zo motiveert Tiptoi tot spelen en leren!
Er bestaat inmiddels een enorm assortiment voor Tiptoi. Starter-sets, spellen, boeken en puzzels rond de meest uiteenlopende thema’s en onderwerpen. Lees bijvoorbeeld over muziek of dino’s en leer spelenderwijs over getallen of het menselijk lichaam. Het onderdeel Globe leert over thema’s als geografie, landgrootte, hoofdsteden en nog veel meer. Een breed inzetbare tool om kinderen op een leuke manier over de wereld te leren!
Dodo
Met een beetje omdenken zijn ook veel andere spellen bijzonder leerzaam voor kinderen, ook als ze dat op het eerste gezicht misschien niet lijken. Neem bijvoorbeeld Dodo: dé hit van Spellenspektakel 2022. Dodo is niet standaard educatief, maar het leert kinderen goed samenwerken om het spel tot een goed einde te brengen.
Dat dit coöperatieve spel zo’n hit is snappen we wel, want als je dit ziet ben je toch direct enthousiast? In de doos van Dodo vind je namelijk een heus gebergte, inclusief papieren Dodo én wiebelend ei.
Zoals bij alle coöperatieve spellen draait het bij Dodo allemaal om goede samenwerking. En wel om goede samenwerking om het wiebelende Dodo-ei dat van de berg rolt te redden. Dat doe je door bruggen te bouwen en het ei in goede banen te leiden. Samen ga je op zoek naar de juiste onderdelen voor stevige bruggen, om het steeds sneller rollende ei van de verdrinkingsdood te redden!
Stella
Of wat dacht je van Stella? Ook zeker geen standaard onderwijsspel, maar wél een spel waarbij kinderen leren verbindingen leggen, hun verbeelding te gebruiken, creatief te denken, associaties te leggen en te fantaseren. Daarbij is Stella een perfect spel om te leren nadenken over hoe anderen denken.
Bij Stella draait het om associaties bij ideeën en interpretaties bij beelden. Elke ronde moeten de spelers in het geheim verschillende Dixit kaarten aan één enkel willekeurig woord koppelen. Slaag je erin om dezelfde kaarten als de andere spelers te kiezen? Dan vorm je een ‘vonk’ die punten oplevert. Meer associaties leiden tot meer kansen op (super)vonken, maar wordt niet te hebberig.
De speler die de meeste associaties heeft, loopt het risico een boete te krijgen waardoor deze speler niet de meeste, maar de minste punten scoort! De spelers krijgen punten voor de gezamenlijk gekozen kaarten. Als je wilt winnen, moet je dus het lef hebben om boven de andere spelers uit te steken, maar dit brengt ook de nodige risico’s met zich mee. Degene die aan het einde van de vierde ronde de meeste punten heeft, wint het spel!